Kjarni höfundaréttarins felst í einkarétti höfunda til að heimila hvers konar afnot verka sinna. Eignarréttur höfundar á verki felur í sér þá grundvallarreglu að það verður að semja við hann um birtingu á hverju því verki sem réttur hans tekur til svo og eintakagerð. Um þetta segir í 3. gr. höfundalaga: „Höfundur hefur einkarétt til að gera eintök af verki sínu og til að birta það í upphaflegri mynd eða breyttri, í þýðingu og öðrum aðlögunum.“ Þennan einkarétt nota rithöfundar til að gera útgáfusamning við þá sem hafa hug á að gefa verk þeirra út og birtingarsamning við þá sem hafa áhuga á að birta það.

Sé efni í rafrænu formi gert aðgengilegt fyrir hvern sem er á Internetinu er eðlilegt að líta á það sem opinbera birtingu. Opinber birting er skilgreind þannig í 2. gr. höfundalaga: „Verk telst birt, þegar það er með réttri heimild flutt eða sýnt opinberlega eða eintök af því hafa verið gefin út … .“ Birting í gagnabanka eða á vefsíðum á efni, sem höfundalög taka til, gefur hverjum sem hafa vill kost á að gera eintök eftir efninu sé aðgangur öllum opinn. Um slíka birtingu þarf því að gera samning við þá sem eiga höfundarétt á því efni sem ætlunin er að birta.

Í samningum um netbirtingu má taka mið af formi hefðbundinna útgáfusamninga. Það þarf ekki langan samningstexta sé tekið á aðalatriðum eins og dæmið á næstu síðu sýnir. Séu starfsmenn fyrirtækis eða stofnunar ráðnir til að semja efni til útgáfu eða annars konar birtingar er eðlilegt að ákveða munnlega eða í skriflegum ráðningarsamningi hve víðtæka notkun þess höfundur heimilar þeim sem hann er ráðinn hjá. Réttarvernd höfundalaga er veitt fyrir persónulegt framlag höfundar til verksins og öll notkun þess því háð samþykki hans.

Viðmiðun um greiðslur til rétthafa er ýmsu háð. Lausráðnir höfundar hljóta hverju sinni að leitast við að fá sem besta greiðslu fyrir verk sín. Þeir hljóta í fyrsta lagi að miða kröfur sínar við þann tíma sem ætla má að verkið taki og í öðru lagi við það hve víðtæk notkunin er. Samningar um útgáfu á prentuðu máli mótast af þessu og eins samningar um útsendingu verndaðs efnis í hljóðvarpi og sjónvarpi. Eðlilegt má telja að svipuð viðmið verði höfð í samningum um netbirtingu, þ.e. tíminn sem fer í frumsamningu og hve víðtæk notkunin er á frumsömdu og áður birtu efni. Telja má sanngjarnt að lægri greiðsla komi fyrir birtingu á áður útgefnu/útsendu efni en þegar um frumbirtingu er að ræða.

Ýmsar leiðir koma til greina þegar semja skal við rétthafa um netnotkun á efni þeirra:

1. Eingreiðsla fyrir birtingu sem hlutaðeigandi stofnun eða fyrirtæki innir af hendi. Eðlilegt getur verið að takmarka birtingarleyfið við vissan tíma, einkum ef það er þess eðlis að endurskoðunar verði þörf.
2. Greiðsla fyrir birtingu og afnotagjald þeirra sem kaupa aðgang að efninu og eru skráðir sem notendur þess.
3. Eingöngu afnotagjald notenda, sbr. annar liður.