Miðvikudaginn 1. desember 2010, var tilkynnt um hvaða 10 bækur eru tilnefndar til Íslensku bókmenntaverðlaunanna 2010. Athöfnin fór fram í Listasafni Íslands kl. 17.30. Tilnefnt er í tveimur flokkum, flokki fagurbókmennta og í flokki fræðibóka og rita almenns efnis og eru 5 bækur tilnefndar í hvorum flokki.
Eftirfarandi bækur eru tilnefndar í flokki fræðibóka og rita almenns efnis:
Einar Falur Ingólfsson: Sögustaðir – í fótspor W.G. Collingwoods. Crymogea og Þjóðminjasafn Íslands.
Guðni Th. Jóhannesson: Gunnar Thoroddsen – Ævisaga. JPV útgáfa.
Helgi Hallgrímsson: Sveppabókin – Íslenskir sveppir og sveppafræði. Skrudda.
Margrét Guðmundsdóttir: Saga hjúkrunar á Íslandi á 20. öld. Félag íslenskra hjúkrunarfræðinga.
Sigrún Pálsdóttir: Þóra biskups og raunir íslenskrar embættismannastéttar. JPV útgáfa.
Dómnefnd skipa:
Salvör Aradóttir, leikhúsfræðingur og þýðandi – Formaður
Jón Ólafsson, Prófessor við Háskólann á Bifröst
Þorgerður Einarsdóttir, Prófessor við Háskóla Íslands
Eftirfarandi bækur eru tilnefndar í flokki fagurbókmennta
– Bragi Ólafsson: Handritið að kvikmynd Arnar Featherby og Jóns Magnússonar um uppnámið á veitingahúsinu eftir Jenný Alexson. Mál og menning.
– Bergsveinn Birgisson: Svar við bréfi Helgu. Bjartur.
– Gerður Kristný: Blóðhófnir. Mál og menning.
– Sigurður Guðmundsson: Dýrin í Saigon. Mál og menning.
– Þórunn Erlu-Valdimarsdóttir: Mörg eru ljónsins eyru. JPV útgáfa.
Dómnefnd skipa:
Ingunn Ásdísardóttir, formaður
Árni Matthíasson
Viðar Eggertsson
Formenn dómnefndanna tveggja munu velja einn verðlaunahafa úr báðum flokkum ásamt forsetaskipuðum formanni lokadómnefndar. Íslensku bókmenntaverðlaunin 2010 verða afhent um mánaðarmótin janúar-febrúar á komandi ári af Forseta Íslands á Bessastöðum.
Tilnefnt til Íslensku þýðingaverðlaunanna 2010
Á síðasta ári var í fyrsta sinn tilkynnt um tilnefningar til Íslensku þýðingaverðlaunna samhliða tilnefningum til Íslensku bókmenntaverðlaunanna. Sami háttur verður hafður á í ár og hefur dómnefnd á vegum Bandalags þýðenda og túlka tilkynnt um þær fimm þýðingar sem þykja skara framúr útgáfuárið 2010.
Bandalag þýðenda og túlka stendur fyrir Íslensku þýðingaverðlaununum og veitir Forseti Íslands þau á degi bókarinnar 23. apríl ár hvert á Gljúfrasteini. Bakhjarlar verðlaunanna eru Rithöfundasamband Íslands og Félag íslenskra bókaútgefenda.
Eftirfarandi bækur eru tilnefndar til Íslensku þýðingaverðlaunanna 2010:
– Atli Magnússon fyrir Silas Marner eftir George Eliot. Bókafélagið Ugla.
– Erlingur E. Halldórsson fyrir Gleðileikinn guðdómlega eftir Dante Alighieri. Mál og menning.
– Njörður P. Njarðvík fyrir Vetrarbraut eftir Kjell Espmark. Uppheimar.
– Óskar Árni Óskarsson fyrir Kaffihús tregans eftir Carson McCullers. Bjartur.
– Þórarinn Eldjárn fyrir Lé konung eftir William Shakespeare. Mál og menning.
Íslensku bókmenntaverðlaunin
Íslensku bókmenntaverðlaununum var komið á fót árið 1989 í tilefni af 100 ára afmæli Félags íslenskra bókaútgefenda sem stofnað var í Reykjavík í janúar 1889. Fyrsta árið var verðlaununum ekki skipt í flokka en tilnefndar alls 10 bækur. Fyrsti verðlaunahafinn var ljóðskáldið Stefán Hörður Grímsson sem hlaut verðlaunin fyrir bókina Yfir heiðan morgun. Verðlaunaféð var ein milljón króna. Árið eftir var tilhögun verðlaunanna breytt þannig að tilnefndar bækur skiptust í tvo flokka, flokk skáldverka og flokk fræðibóka/bóka almenns efnis og hefur verið svo síðan. Tilnefnt er í upphafi desember hver ár og verðlaunin síðan veitt síðla janúar eða í upphafi febrúar. Óháðar tilnefninganefndir, skipaðar þremur dómbærum fulltrúum, velja þær fimm bækur í hvorum flokknum sem helst þykja skara fram úr. Lokaval er í höndum formanna nefndanna tveggja og forsetaskipaðs dómnefndarformanns og velja þeir tvær bækur úr sitt hvorum flokki sem hljóta verðlaunin. Forseti Íslands afhendir verðlaunin á Bessastöðum við hátíðlega athöfn. Allir sem gefa út bækur á Íslandi geta lagt fram bækur til verðlaunanna, hvort sem þeir eru í Félagi bókaútgefenda eða ekki, og greiða fyrir það hóflegt gjald. Verðlaunaupphæðin er kr. 750.000 fyrir hvorn verðlaunahafa. Íslensku bómenntaverðlaunin 2009 hlutu Guðmundur Óskarsson fyrir skáldsöguna Bankster og Helgi Björnsson fyrir stórvirkið Jöklar á Íslandi.